Gençlik işsizlik ve yoksulluk kıskacında

Gençlik işsizlik ve yoksulluk kıskacında

Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün 1919 yılında Samsun’a çıkarak bağımsızlık meşalesinin ateşini yaktığı ve Türk gençliğine armağan ettiği 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, bu yıl da coşkuyla kutlanıyor. Ancak, aradan geçen bir asırdan fazla zamana rağmen Türkiye'nin gençleri bugün derin bir gelecek kaygısıyla karşı karşıya. Ne eğitimde ne istihdamda yer alanların sayısı artıyor, yaşam memnuniyeti düşüyor, mutsuzluk yaygınlaşıyor ve her geçen yıl daha fazla genç yurt dışına gitmenin yollarını arıyor. NEFES'in Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı hesaplama gençliğin içinde bulunduğu sorunları gözler önüne seriyor. İKİ GENÇTEN BİRİ MUTLU DEĞİL TÜİK verilerine göre, 2024 yılında 18 ve daha yukarı yaştaki bireylerden kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı yüzde 49,6 iken kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 14,5 oldu. Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2024 yılında 18-24 yaş grubundaki genç nüfus içinde kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı yüzde 51,8 iken kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 11,2 oldu. Kendini mutlu olarak hisseden 18-24 yaş grubundaki erkek nüfusun oranı yüzde 48,4 iken kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 12,7 oldu. Kendini mutlu hissettiğini belirten 18-24 yaş grubundaki genç kadın nüfusun oranı yüzde 55,4 iken kendini mutsuz hissettiğini belirtenlerin oranı ise yüzde 9,6 oldu. 2,6 MİLYON GENÇ BOŞTA Ne eğitimde ne istihdamda (NEET) olan gençlerin oranı 2023 yılında yüzde 22,5 iken 2024 yılında yüzde 22,9 oldu. 2025 ilk çeyreğinde de bu rakam yüzde 22,9 oldu. 2024 yılında 11,6 milyon gencin 2,6 milyonu ne eğitimde ne istihdamda yer aldı. DİSK-AR'ın Eurostat verilerinden aktardığına göre Türkiye, AB ülkeleri içinde en yüksek NEET oranına sahip ülke. Türkiye’den sonra Avrupa ülkelerinde en yüksek NEET oranına sahip üç ülke Romanya (yüzde 14,5), İtalya (yüzde 15,2) ve Sırbistan (yüzde 14,9). Avrupa ülkeleri arasında NEET oranı en düşük olan dört ülke ise yüzde 4,9 ile Hollanda, yüzde 5 ile İzlanda, yüzde 6,3 ile İsveç ve yüzde 6,8 ile Norveç. Türkiye’nin NEET oranı AB üyesi ülke ortalamasının 2,4 katı. Diğer taraftan pek çok çalışan genç de kötü koşullarla karşı karşıya. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi de son 13 yılda en az 2 bin 728 genç işçinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini açıkladı. İSİG Meclisi, 2013 yılı ile 2025 yılının ilk dört ayına ait “genç işçiler iş cinayetleri” raporunu açıkladı. Rapora göre, söz konusu tarih aralığında en az 2 bin 728 genç iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Raporda, 222 kişinin 18 yaşında, bin 214 kişinin 19-22 yaş aralığında, bin 292 kişinin ise 23-25 yaş aralığında olduğu aktarıldı. BEYİN GÖÇÜ ARTIYOR Diğer taraftan TÜİK'in geçen yılın sonunda beyin göçüne ilişkin yayınladığı istatistiklere göre, yükseköğretim mezunlarının beyin göçü oranı 2015 yılında yüzde 1,6 iken, 2023 yılında yüzde 2 oldu. En yüksek beyin göçü oranına sahip eğitim ve öğretim alanları yüzde 6,8 ile bilişim ve iletişim teknolojileri, yüzde 4,4 ile mühendislik, imalat ve inşaat ve yüzde 2,6 ile doğa bilimleri, matematik ve istatistik.