Bursa'dan "İhanet Yasasına" sert tepki!

Bursa'dan "İhanet Yasasına" sert tepki!

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda enerji, ulaşım ve madencilik gibi sektörlerde yatırım süreçlerini hızlandırmayı amaçlayan, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci ve imar planlarında değişiklik öngören, zeytinlikleri madencilik faaliyetlerine açacak olması nedeniyle eleştirilen ve kamuoyunda "Süper İzin" olarak anılan torba kanun teklifinin görüşmeleri tamamlandı. Kanun teklifi komisyonda kabul edilmişti. Söz konusu teklif bugün Bursa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü önünde protesto edildi. Protestoya CHP Bursa İl Başkanı Nihat Yeşiltaş ile Bursa Milletvekilleri Kayıhan Pala ve Orhan Sarıbal da katıldı. Çok sayıda sivil toplum kuruluşu ve parti adına yapılan ortak açıklamayı okuyan Bursa Kent Konseyi Başkanı Ertuğrul Aksoy, şunları kaydetti: "Geçtiğimiz Perşembe günü TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda görüşülerek iktidarın komisyon üyelerince kabul edilen yeni yasa teklifi, bazı bölgelerdeki zeytinliklerin yandaş şirketler tarafından madencilik faaliyetlerine açılmasına, yok edilmesine neden olacak bir düzenleme getiriyor. Maden şirketlerine tanınan ayrıcalıklar yetmiyormuş gibi bu Truva atı niteliğindeki düzenleme ile bir çok alanda maden şirketlerine daha fazla kolaylık, daha fazla ayrıcalık sunulmakta ve bu teklifin yasalaşması çok daha büyük ve geri döndürülmesi olmayan bir doğa tahribatı yaratacağı açıktır. Yasa teklifi, Ruhsat sahibi şirketlerin, başta Muğla olmak üzere bazı alanlardaki zeytinliklerde madencilik yapabilmesinin önünü açacağı gibi aynı zamanda ÇED süreçlerini hızlandırarak şirketlerin ÇED sürecinde gereken izinleri hızlı bir biçimde almasına da olanak tanıyor. Yasa teklifi ile sadece zeytinlik alanları tehdit altına alınmıyor, aynı zamanda zeytinlik alanların yanı sıra özel çevre koruma bölgeleri, Milli Parklar Yasası'na göre korunan alanlar, sulak alanlar, yaban hayatı geliştirme sahaları ile kültür ve SİT alanları gibi koruma bölgelerinde de yürütülecek enerji ve enerji projeleriyle ilgili yetki de Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne (MAPEG) veriliyor. Bu yetki uyarınca söz konusu alanlarda yürütülecek madencilik faaliyetlerine ruhsat verilmesi ve MAPEG ilgili kurumlara görüş bile sormayacak. Bu alanlar adeta yok sayılacak, ruhsat izinleri verilebilecek. Ayrıca stratejik ve kritik madenlerin acil kamulaştırma yapılabilecek alanlar kapsamında kararlaştırılma ile "tapı" sayılacak. Yasa teklifinde yer alan bir diğer önemli unsur maden ruhsatı almış şirketlerin zeytinlik alanlarda faaliyet yürütmelerinin önünü açıyor. Buna göre ruhsat alıp zeytinlik alanlara giren şirketler hakkında verilecek olan durdurma ve faaliyetten men kararları idare tarafından uygulanmayacak. Mevcut yasada yer alan faaliyet durdurma, tesisi kapatma, mühürleme, yıkım kararları ile daha önce verilen cezalar uygulanmayacak. Tarından anlamayan, tarımsal üretim süreçlerini ve zeytincilikten köylülerimiz için ne anlam taşıdığını bilmeyen, Zeytin ağaçlarının sökülüp yeniden dikilmesini bir çözüm gibi savunanlar, bilmelidirler ki, bilgi sahibi olmadıkları konularda, bilimsel ve tarımsal gerçeklere aykırı açıklama yapmalarını ise en hafifinden kınıyoruz. Yasa teklifi, madenciliğe alan açılacak zeytin ağaçlarının sökülerek başka bir yere dikilmesini, taşınmasını dayatacak bilimsel olmayan bir yöntemi önermekte: "Kesmek, taşıdık", "Kesmedik, söktük", "En az 3 yaşına kadar ağaç diktik" açıklamaları yıllardır her doğruda olmuştur ormanların, zeytin alanlarının, akarsuların, çayır çimenin, su döngüsüne destek olan bir habitat olduğu gerçeği göz ardı edildiğini, yok sayıldığını veya bilinmezden gelindiğini gösteren talan, yağmalama amaçlı açıklamalar olduğunu inanıyoruz. Uyum gösterdiği ormanlardan sökülerek taşınan zeytin ağaçlarının veya yeni dikilen zeytin fidanlarının verimli hale gelmesi oralarda yerel iklimle ve toprakla uyumlu olmasıyla mümkün olabilmekte, aynı kalitede ürün veremez hale gelmektedir. Yönetenlerin hukuka, üreticilere, işçilerine ve tüketiciye yaklaşımları, bu güne kadar yaptıkları uygulamalar dikkate alındığında yasa değişikliği ile getirilen ayrıcak ve kolaylıkların zamanla Muğla dışına taşarak Türkiye genelinde yayılması, bu değişiklik ile zeytinliklerin madencilik emellerle geçilmesini, yapılaşmasını getirilmesi ihtimali de endişe vericidir. Bu yasa değişikliği ile 1939 yılından günümüze zeytin sahalarında yapılamayan, zeytin yağı üreten tesislerin dışında zeytin ağaçlarının vegetatif ve generatif gelişmesine engel kullanılması olacak. Ekosistemin yapısının, zeytinliklerde madencilik faaliyetleri ile birlikte geri döndürülmeyecek şekilde bozulmasına hem de zeytincilik yapan çiftçilerin temel geçim kaynağının tehdit altına girmesine neden olacaktır. Ek olarak zeytinliklerde ve diğer alanlarda yapılacak madencilik özellikle de fosil yakıtlı enerji yatırımları ülkemizin karbon emisyonlarını artıracağı gibi, iklim mücadelesine de zarar verecektir. Söz konusu madde Zeytincilik Kanunuyla açıkça çelişmekte ve kabul edilmesi halinde Türkiye genelindeki zeytinliklerin de maden faaliyetlerine açılmasının önünü açabilecek niteliktedir. Bu bağlamda zeytin ve orman kanunu uygulamaktan sorumlu başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yasalarına, yönetmeliklerine sahip çıkmaya yasa değişikliğine Kurumsal itirazlarını yükseltmeye, görevlerini yapmaya davet ediyoruz. Zeytincilik Kanunu 2003'ten bu yana 10'dan fazla kez değiştirilmeye çalışılmış ancak her seferinde geri püskürtülmüş maden şirketlerine yetmemiş. Mart 2022 Maden Yönetmeliği ile yapılan değişiklik, enerji ve kömür üretimi için zeytinlerin taşınmasının önü açılmasıyla Anayasa'ya aykırılığı ve zeytin kesimlerinin hak ve özgürlükleri ihlal etmesi gerekçesiyle yürürlüğü durdurulmuştu. Bu yönetmelik düzenlemesi hukuksuzluğu Danıştay'a takılarak düzenleme, 2024 yılında iptal edilmiştir. Dün olduğu gibi bu günde zeytinliklerimizi, tarım topraklarımızı, sularımızı, ormanlarımızı korumaya, gelecek nesillere yaşanabilir bir ülke bırakmak hedefiyle ihanet yasası iptal edilinceye kadar mücadele etmeye kararlıyız. Bu yasa teklinin, üreticilerin, işçilerin; bilim insanlarının, sivil toplum örgütlerinin, meslek odalarının, çiftçilerimizin itirazlarını dikkate almadan, toplumun tüm kesimlerinin taleplerine ve karşı çıkışlarına rağmen düzenlenmesi ülkemizin ve çocuklarımızın geleceği için tehlikeli ve kabul edilemez bir hak ihlalidir. Bu nedenle kamu kurumlarının ve halkımızın doğadan yana olan tüm kesimlerini yasa teklifinin geri çekilmesi için harekete geçmeye çağırıyor, doğal varlıklarımızın korunması için sonuna kadar hep birlikte omuz omuza mücadele edeceğimizi kamuoyuna saygılarımızla duyururuz." CHP Bursa İl Başkanı Nihat Yeşiltaş, "Yasanın geçmemesi için mücadeleyi sürdüreceğiz" derken Bursa Milletvekili Kayıhan Pala ise "Bu kanun tamamen sermaye yanlısıdır. Bir tane dahi toplum yararına madde yok" ifadelerini kullandı. İhanet yasasına hayır basın açıklamasına şu siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşları imza koydu: "Bursa Kent Konseyi, Osmangazi Kent Konseyi, Nilüfer Kent Konseyi, Gemlik Kent Konseyi, Mudanya Kent Konseyi, TMMOB, Bursa Barosu, KESK, DOĞADER, Bursa Tabip Odası, Bursa Veteriner Hekimler Odası, Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, Makina Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, Kimya Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Mimarlar Odası Bursa Şubesi, İç Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Tekstil Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, Meteoroloji Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, Türkiye Ziraatçılar Derneği Bursa Şubesi, Türkiye Ormancılar Derneği Bursa Temsilciliği, Tarım Orkam-Sen, Eğitim-Sen, SES, Yapı-Yol Sen, ESM, BES, Tüm-Bel-Sen, DİSK, Tüm Öğretmenler Birliği Sendikası, Tüm Emeklilerin Sendikası Bursa Şubesi, 2021 Tüm Elektrik Sendikası Bursa Şubesi, UMUT-SEN, BADİS, Bursa Yazın ve Sanat Derneği, Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Bursa Şubesi, Artvin Sanat Kültür ve Sosyal Dayanışma Derneği, Koza Kültür Sanat ve Dayanışma Derneği, Kolektif, Bursa Dersimliler Derneği, Bursa Kadınları Dayanışma Derneği, Bursa Memleket Sevdalıları Derneği, Kayın Orman Derneği, Bursa Kadın Savunma Ağı, CHP Bursa İl Başkanlığı, TİP Bursa İl Örgütü, Sol Parti Bursa İl Örgütü, Dem Parti Bursa İl Örgütü, EMEP Bursa İl Örgütü, Yeşil Sol Parti Bursa İl Örgütü, SODAP Bursa İl Örgütü"