Türkiye, son yarım yüzyılda iklim değişikliğinin etkilerini en hızlı hisseden ülkeler arasında yer alıyor. Meteorolojik gözlemler ve bilimsel değerlendirmeler, ülke genelinde ortalama sıcaklıkların yükseldiğini, yağış rejimlerinin ise belirgin biçimde değiştiğini ortaya koyuyor. Bu tablo, kuraklık riskini Türkiye için kalıcı bir sorun haline getiriyor.

Uzmanlara göre Türkiye’de son 50 yılda hem yaz hem de kış sıcaklıklarında belirgin bir artış yaşandı. Özellikle:

Yaz ayları daha uzun ve daha sıcak geçiyor

Aşırı sıcak günlerin sayısı artıyor

Gece sıcaklıkları düşmüyor, “tropikal geceler” yaygınlaşıyor

Bu değişim, iklim bilimciler tarafından küresel iklim krizinin bölgesel bir yansıması olarak değerlendiriliyor.

Sorun yalnızca sıcaklık artışıyla sınırlı değil. Yağışlar da daha düzensiz hale geldi. Uzmanların dikkat çektiği noktalar şöyle:

Yağışlı gün sayısı azalıyor

Kısa sürede aşırı yağışlar artıyor

Uzun süreli kurak dönemler daha sık yaşanıyor

Bu durum hem tarımı hem de şehirlerin su yönetimini zorlayan bir döngü yaratıyor.

İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Ege’nin bazı bölümleri, kuraklıktan en fazla etkilenen alanlar arasında gösteriliyor. Baraj doluluk oranlarındaki dalgalanmalar, yer altı sularındaki çekilme ve tarımsal verimdeki düşüş, iklim değişikliğinin somut sonuçları olarak öne çıkıyor.

Ziraat mühendisleri, geleneksel tarım takvimlerinin artık geçerliliğini yitirdiğine dikkat çekiyor.

Artan sıcaklıklar, şehirlerde “ısı adası etkisini” güçlendiriyor. Betonlaşma, yeşil alan eksikliği ve yoğun nüfus, kentleri iklim krizine karşı daha kırılgan hale getiriyor. Bu durum; enerji tüketiminin artmasına, sağlık sorunlarına ve yaşam kalitesinin düşmesine yol açıyor.

İklim bilimcilere göre mevcut eğilim devam ederse:

Su stresi kronik hale gelebilir

Tarımsal üretim ciddi risk altına girebilir

Gıda fiyatları ve göç baskısı artabilir

Uzmanlar, iklim krizine karşı uyum ve azaltım politikalarının birlikte yürütülmesi gerektiğini vurguluyor.

Bilim insanları ve çevre uzmanları çözüm için şu başlıklara dikkat çekiyor:

Su kaynaklarının etkin yönetimi

Kuraklığa dayanıklı tarım politikaları

Yeşil alanların artırılması

Yenilenebilir enerji yatırımları

Sonuç:
Son 50 yılda Türkiye, daha sıcak ve daha kurak bir iklim düzenine doğru ilerledi. Bu değişim artık geleceğin değil, bugünün meselesi. Bilimsel veriler, iklim krizine karşı gecikmeden harekete geçilmesi gerektiğini açıkça gösteriyor.