Türkiye, uzun süredir gündeminde olan Eurofighter Typhoon savaş uçakları için Birleşik Krallık ile ilk anlaşmayı imzaladı. 23 Temmuz'da İstanbul'daki Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF) kapsamında gerçekleşen bu imza ile Türkiye, resmi olarak bir Eurofighter kullanıcısı olarak kabul edildi. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Türkiye'nin toplamda 40 adet Eurofighter satın alacağını duyurdu.

Eurofighter Typhoon, Birleşik Krallık, Almanya, İspanya ve İtalya'nın oluşturduğu "Eurofighter GmbH" adlı ortak bir şirket tarafından üretiliyor. Şirkette en büyük payı %33 ile Birleşik Krallık ve Almanya alırken, İtalya'nın payı %21, İspanya'nın ise %13.

Bu dört kurucu ülkenin yanı sıra Avusturya, Suudi Arabistan, Umman, Katar ve Kuveyt de Eurofighter savaş uçaklarına sahip ülkeler arasında yer alıyor. Dünya genelinde teslim edilenlerle birlikte toplam sipariş sayısı 729'a ulaştı.

Türkiye'nin Eurofighter'lara olan ilgisi, özellikle F-35 programından çıkarılmasının ardından arttı. 5. nesil F-35'lerin tedarik edilememesi sonrası, yine 5. nesil olarak tasarlanan yerli savaş uçağı KAAN'a ağırlık verildi. Ancak KAAN'ın envantere girişinin 2035'leri bulması bekleniyor. Türkiye'nin mevcut envanterinde 4. nesil F-16'lar bulunurken, 4.5 nesil olarak tanımlanan Eurofighter ve F-16V (Viper) uçakları da dünya piyasasında öne çıkıyor. Türkiye'nin her iki uçağa da talip olması dikkat çekiyor. Uzmanlar, günümüz savaşlarında hava hakimiyetinin kritik önemini vurgulayarak, Türkiye'nin bu tür modern uçaklara olan ihtiyacının arttığını belirtiyor.

Eurofighter tedarik sürecinde önemli bir pürüz olarak görülen Almanya'nın "veto" süreci de gündemdeydi. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınması ve tutuklanması sonrası Almanya'nın satışa karşı çıktığı belirtilmişti. Bu durum üzerine hem Ekrem İmamoğlu hem de CHP Genel Başkanı Özgür Özel'den Almanya'ya "Vetoyu kaldırın" çağrıları gelmişti.

Satışın gerçekleşmesinin ardından konu Almanya Hükümet Sözcüsü Stefan Kornelius'a soruldu. Kornelius, "Ayrıntılara girmeden şunu belirtmek isterim ki, Sayın İmamoğlu bizzat cezaevinden bu uçakların satışı lehine görüş bildirmiştir" yanıtını verdi. Özgür Özel ise satışın gerçekleştiği gün yaptığı açıklamada, "Normal koşullarda Erdoğan'dan bize teşekkür telefonu gelmesi gerekirdi" ifadelerini kullandı. Bu açıklamalar, projenin siyasi boyutunu da gözler önüne serdi.

Peki, Türkiye'ye maliyeti ne kadar olacak? Uluslararası basında, 40 adet Eurofighter için 5 milyar 600 milyon dolar ile 12 milyar dolar arasında farklı tutarlar telaffuz edildi. Ancak Milli Savunma Bakanlığı bu rakamları henüz doğrulamadı. Birleşik Krallık ile imzalanan anlaşmanın bir "giriş anlaşması" olması nedeniyle, detayların ve teslim tarihlerinin önümüzdeki süreçte netleşmesi bekleniyor.